ادبیات و سبک زندگی

بعد اجتماعی سلامت

یکم: تعريف سلامتي

در اساسنامه سازمان بهداشت جهاني سلامتي چنين تعريف مي شود:

"حالتي است از رفاه كامل جسماني، رواني و اجتماعي و تنها نبودن بيماري و معلوليت نيست." این سلامتی دارای چهار بعد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی است.

 دوم: تعریف بعد اجتماعی سلامت

"توانايي فرد در تعامل موثر با ديگران و اجتماع به منظور ايجاد روابط ارضاء كننده شخصي و به انجام رساندن نقش هاي  اجتماعي خود"..

سوم: سبک زندگی

بنا به پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی سبک و شیوه زندگی هر فرد را می توان حداقل در ده حیطه مورد بررسی قرار داد و آن را تجریه و تحلیل  و به سمت یک سبک زندگی سالم اصلاح نمود. این حیطه های ده گانه عبارتند از:

1. مدیریت استرس
2. تغذیه مناسب
3. فعالیت منظم فیزیکی
4. تقویت عادات خوب زندگی
5. حذف یا کاهش عادات بد زندگی
6. تقویت عادات خوب سلامتی
7. حذف یا کاهش عادات بد سلامتی
8. مصرف کننده آگاه بودن
9. دسترسی به خدمات سلامتی
10. آشنایی با کمک های اولیه

در این میان ایتم های 4 و 5 یعنی. تقویت عادات خوب زندگی و حذف یا کاهش عادات بد زندگی، به شدت از مسایل فرهنگی تاثیر پذیرفته و بر بعد اجتماعی سلامت فرد اثر می گذارد. چرا که چند و چون تعامل فرد با دیگران و محیط اطراف او را شکل می دهند.

چهارم: پزشکی فرامدرن

 در پزشکی فرا مدرن گفته و توصیه می ­شود که برای ارتقای سطح سلامت افراد و جامعه در بعدهای جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی، باید از همه­ ی داشته های بشری، به شرط بی ­ضرر بودن آن­ ها، استفاده شود؛ و از همین دیدگاه است که حوزه­ های جدیدی مطرح می­ شوند. از جمله­ ی این حوزه­ ها می­ توان از سلامت و دین، سلامت و هنر، سلامت و ادبیات، سلامت و طبّ سنتی، سلامت و فرهنگ نام برد. از این دیدگاه است که کشورها می­ توانند برای ارتقای سطح سلامتی جامعه ­ی خود، از داشته­ های فرهنگی و اجتماعی حال و گذشته ­ی خویش استفاده کنند. فرهنگ غنی ایرانی - اسلامی که از باور و قبول و اعتقاد مردمی برخوردار است، در کشور ما سرمایه­ ی مهمی است که استفاده­ ی هدفمند و هوشیارانه از آن، زمینه را برای رشد و ارتقای سطح سلامتی فرد و جامعه در چارچوب سبک زندگی ایرانی - اسلامی فراهم می­ کند.

پنجم: معرفی یک نمونه (قطره ای از دریا) به عنوان نقش ادبیات در بعد اجتماعی سلامت

موارد بسیار زیادی هستند که چند و چون تعامل ما با دیگران یعنی بعد اجتماعی سلامت ما را شکل می دهند در میان این انبوه، اداب سخن گفتن و گوش دادن به سخن دیگران موضوعی است که هر روز با ان مواجه هستیم. شیخ سعدی علیه الرحمه که به حق می توان او را یکی از ارکان اربعه ادبیات فارسی، و یکی از نوابغ اموزش سلامت اجتماعی نامید، در باب چهارم گلستان خود، ما را اینگونه پند و اندرز می دهد.

   يكي از حكما را شنيدم كه مي گفت : هرگز كسي به جهل خويش اقرار نكرده است مگران کسی كه چون ديگري در سخن باشد همچنان ناتمام گفته، سخن آغاز كند.

سخن را سر است اى خداوند و بن       مياور سخن در ميان سخن

خداوند تدبير و فرهنگ و هوش          نگويد سخن تا نبيند خموش